BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi Anlatıldı

Bayburt Portalı – Bayburt Tarih-Kültür ve Edebiyat Derneği (BAYDER) tarafından geleneksel olarak düzenlenen Kültür Sohbetleri’nde bu hafta toplumsal hafızanın ve edebiyatın en güçlü isimlerinden olan ‘Pir Sultan Abdal‘ anlatıldı.

Bayburt Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi’nden Doktor Öğretim Üyesi Erdem Saka’nın sunumuyla gerçekleşen programda, ünlü halk ozanının şiirleri üzerinden hayatı, mücadelesi ve toplumsal duruşu derinlemesine incelendi.

Şiirlerinden Süzülen Bir Yaşam Öyküsü

Dr. Öğretim Üyesi Erdem Saka, Pir Sultan Abdal hakkında resmi tarihi kaynaklarda bilgi bulunmadığını, bu nedenle yaşamına dair tüm ipuçlarının kendi dizelerinde gizli olduğunu vurguladı. Saka, ozanın 16. yüzyıl başlarında Sivas’ın Banaz köyünde doğduğunun tahmin edildiğini belirterek, “Aslım Horasan’dan Hoy’dandır” diyen ozanın köklü bir kültürel mirası temsil ettiğini ifade etti. Sunumda, Pir Sultan’ın mahlasını ve sazındaki gücü rüyasında gördüğü Hacı Bektâş-ı Velî’den aldığına dair halk anlatılarına da yer verildi.

Adaletsizliğe Karşı Bir Silah: Sanat

Sunumun en dikkat çekici noktalarından biri, Pir Sultan Abdal’ın şiirini sadece estetik bir araç olarak değil, dönemin sosyal ve siyasi aksaklıklarına karşı bir “protesto aracı” olarak kullanmasıydı. Erdem Saka, ozanın özellikle adaletsiz kadılara ve halkı ezen vergi sistemine karşı duruşunu şu sözlerle özetledi:

“Pir Sultan; şiirlerini, sanatını toplumsal bir silah olarak kullanmıştır. O dönemde ağır vergiler altında ezilen halkın ve memurların adaletsiz tutumuna karşı çıkan ozan, ‘Şalvarı şaltak Osmanlı’ gibi dizeleriyle egemen yönetimin ideolojisine karşı kendi inancını ve halkın haklarını savunmuştur.”

Hızır Paşa ile Büyük Hesaplaşma

Saka, sunumunda Pir Sultan Abdal ile Sivas Valisi Hızır Paşa arasındaki dramatik ilişkiye geniş yer ayırdı. Bir zamanlar müridi olan Hızır Paşa’nın, iktidar hırsıyla halktan ve inancından kopmasına Pir Sultan’ın sessiz kalmadığını ifade eden Saka, ozanın hapse atılmasına ve idama giden sürece değindi.

“İlle Dostun Gülü Yaralar Beni”

Dr. Saka’nın sunumuna Uğur Dündar’ın da Pir Sultan Abdal eserlerini seslendirerek eşlik ettiği programın sonunda Pir Sultan’ın idam edilmeden önceki son anları ve meşhur “Gül” hadisesi anlatıldı. Saka, halkın taşlamasına rağmen can yoldaşı Ali Baba’nın attığı bir gülün ozanı yaraladığını belirterek, şu meşhur dizeleri hatırlattı:

“Şu ellerin taşı hiç bana değmez, İlle dostun bir tek gülü yaralar beni.”

Pir Sultan Abdal’ın inancı uğruna ölümü göze alarak tarihe mal olduğunu belirten Dr. Erdem Saka, sunumunu ozanın “Dönen dönsün, ben dönmezem yolumdan” sözüyle noktaladı.

BAYDER Başkanı Fatih Dündar, Dr. Erdem Saka’ya sunumları için teşekkür ederek günün anısına teşekkür belgesi takdim etti.

Kültür Sohbetleri; şiir sunumları, Bilgihan Sancar tarafından gerçekleştirilen seyirlik orta oyunu, İmdat Sancar, Uğur Dündar, Serdar Eslek, Yusuf Torun, Zehra Eminoğlu ve Mustafa Gökoğlan’ın sahne sunumları ve koro türküleriyle sona erdi.

1  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

2  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

3  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

4  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

5  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

6  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

7  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

8  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

9  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

10  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı

11  |  11

Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Mücadelesi BAYDER Kültür Sohbetleri’nde Anlatıldı